خشکی واژن یکی از مشکلات شایع در میان خانمها است که میتواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در دوران یائسگی یا به دلایل هورمونی مشاهده میشود. این وضعیت به دلیل کاهش ترشح طبیعی مایعات واژن ایجاد میشود که علائمی مانند سوزش، خارش، درد هنگام نزدیکی و ناراحتی روزمره را به همراه داشته باشد. عوامل متعددی مانند تغییرات هورمونی، استرس، مصرف برخی داروها و بیماریها میتوانند در ایجاد خشکی واژن نقش داشته باشند. که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
خشکی واژن یا آتروفی واژن
واژن به طور طبیعی دارای ترشحاتی میباشد که مهبل و سطح داخلی آن را مرطوب نگه می دارد. این ترشحات طبیعی، بعد از دوران پریودی به صورت زلال، بی بو و شفاف هستند. اما بعد از تخمک گذاری رنگ آنها سفید یا کرم-شیری شده ولی هنوز بدون بو هستند ولی خانمهایی که دچار خشکی واژن می شوند چنین ترشحاتی را نخواهند داشت.
باید بدانید که با افزایش سن و در نردیک شدن به سن یائسگی منجر به خشکی واژن خواهد شد زیرا دیواره های واژن بدلیل کاهش میزان هورمون استروژن نازک و ملتهب می شوند و این موضوع کاهش رطوبت واژن را به همراه دارد.
عوامل تاثیر گذار در خشکی واژن
در کاهش رطوبت واژن عواملی بسیاری مانند تغییرات هورمونی در دوران بارداری، شیردهی، زایمان، افزایش سن و یائسگی تاثیر گذار است.
کاهش استروژن
در دوران یائسگی، شیردهی یا بعد از زایمان، سطح استروژن کاهش مییابد که باعث کاهش رطوبت طبیعی واژن میشود.
داروها
مصرف داروهای ضدافسردگی، آنتیهیستامینها و برخی داروهای شیمیدرمانی میتوانند ترشحات واژن را کاهش دهند.
استرس و اضطراب
مشکلات روحی و روانی بر تولید هورمونها و عملکرد بدن تأثیر گذاشته و همین موضوع خشکی واژن را تشدید میکند.
بیماریها
بیماریهایی مانند سندرم شوگرن، دیابت و اختلالات خودایمنی میتوانند منجر به کاهش رطوبت واژن شوند.
محصولات شیمیایی
استفاده از شویندههای معطر، دوشهای واژینال یا صابونهای نامناسب میتواند تعادل طبیعی واژن را مختل کند.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن جریان خون به بافتهای واژن را کاهش داده و رطوبت طبیعی را کمتر میکند.
تغییرات هورمونی
نوسانات هورمونی در دوران بارداری، شیردهی یا مصرف روشهای جلوگیری از بارداری نیز میتوانند نقش داشته باشند.
علائم خشکی واژن
این عارضه مانند سایر بیماری ها علائم و نشانههایی را به همراه دارد که مهمترین آنها به شرح زیر میباشد:
✳️ احساس درد در ناحیه واژن بخصوص هنگام مقاربت جنسی
✳️ خونریزی هنگام مقاربت
✳️ خونریزی در هنگام مقاربت
✳️ خارش و سوزش واژن
✳️ عفونت ادراری
✳️ حساسیت و پوسته ریزی واژن
✳️ رنگ پریدگی بافت واژن
خشکی واژن بعد از پریود
خشکی واژن بعد از پریود یک مشکل رایج است که معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی رخ میدهد. در دوران پریود، سطح استروژن کاهش مییابد و این میتواند منجر به کاهش رطوبت طبیعی واژن شود. پس از اتمام قاعدگی، مدتی طول میکشد تا سطح هورمونها به حالت طبیعی بازگردد، که ممکن است خشکی را در این دوره ایجاد کند. عوامل دیگر خشکی واژن بعد از پریود شامل:
- استفاده از تامپون یا نوار بهداشتی که ممکن است محیط واژن را خشکتر کند.
- تغییرات pH واژن به دلیل خونریزی قاعدگی.
- مصرف داروهایی مانند قرصهای جلوگیری از بارداری یا آنتیهیستامینها.
راه های تشخیص خشکی واژن
در زمان داشتن هریک از علائم و نشانه های خشکی واژن لازم است تا هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید. برای تشخیص از روشهای مختلفی استفاده میشود که از مهمترین آن ها عبارتند از:
تست پاپ اسمیر
برای تشخیص خشکی واژن از تست پاپ اسمیر استفاده میشود. پزشک از سلول های دهانه رحم با استفاده از یک وسیله مخصوص نمونه برداری می کند.
معاینه ناحیه لگن
برای تشخیص خشکی واژن در ابتدا معاینات و بررسی های لازم در ناحیه واژن و دهانه رحم توسط متخصص زنان صورت می گیرد.
آزمایش ادرار
در صورتی که نشانه های از عفونت ادراری در شما مشاهده شود، باید ادرار شما آزمایش شود.
پیشگیری از خشکی واژن
برای پیشگیری از خشکی واژن روشهای مختلفی وجود دارد که از مهمترین آنها عبارتند از:
- مصرف کافی آب برای حفظ رطوبت بدن
- استفاده از روانکنندهها و مرطوبکنندههای واژینال
- پرهیز از شویندهها و محصولات شیمیایی معطر
- ترک سیگار برای بهبود جریان خون به بافتها
- مدیریت استرس و اضطراب
- داشتن رژیم غذایی سالم، غنی از استروژنهای گیاهی مانند سویا
- درمان مشکلات هورمونی با مشورت بهترین متخصص زنان
- اجتناب از دوشهای واژینال مکرر
- حفظ رابطه جنسی منظم برای بهبود گردش خون واژینال
درمان خشکی واژن
درمان خشکی واژن
همان طور که می دانید خشکی واژن در روابط زناشویی بسیار تاثیر می گذارد، و زندگی زناشویی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد برای درمان این عارضه یکی از بهترین و جدیدترین روش ها استفاده از لیزر مونالیزاتاچ می باشد. اما به طور کلی برای درمان خشکی واژن روش های دیگری مثل PRP و کربوکسی تراپی هم میتواند موثر باشد. از دیگر روش های درمان خشکی واژن عبارتند از:
درمان خانگی
نوشیدن آب فراوان، استراحت کافی، ورزش منظم، کاهش استرس و ایجاد تغییراتی در رابطه جنسی می تواند به رفع خشکی واژن زنان کمک کند.
مصرف ویتامین
مصرف ویتامین هایی مثل A ، B ، E می تواند به علائم خشکی واژن را کاهش دهد.
هورمون تراپی
مصرف قرص های شبه استروژنی یا استفاده از استروژنهای واژینالی به صورت شیاف، قرص، حلقه استروژن و یا پماد برای درمان خشکی واژن موثر هستند. مصرف این نوع داروها باید زیر نظر پزشک باشد.
حلقه استرینگ
حلقه استرینگ بسیار منعطف و نرم است که در داخل واژن قرار داده می شود و استفاده از آن به جریان مداوم استروژن کمک خواهد نمود.
سوالات متداول خشکی واژن
بله، عفونتهای واژینال مانند عفونت قارچی یا باکتریایی میتوانند باعث خشکی واژن شوند، زیرا این عفونتها تعادل طبیعی واژن را مختل کرده و ترشحات طبیعی را کاهش میدهند.
بله، تنبلی تخمدان (PCOS) میتواند به دلیل اختلالات هورمونی و کاهش سطح استروژن باعث خشکی واژن شود.
خشکی واژن قبل از پریود به دلیل کاهش سطح استروژن در روزهای منتهی به قاعدگی رخ میدهد. این نشانه میتواند طبیعی باشد، اما در برخی موارد به دلیل مشکلات هورمونی، استرس یا مصرف داروهای خاص نیز ایجاد میشود.
در نهایت….
برای درمان خشکی واژن روش های درمانی متفاوتی وجود دارد اما بی عارضه ترین روش درمان استفاده از لیزر مونالیزا تاچ می باشد. در صورتی که علائم این بیماری را در خود مشاهده می کنید و در هنگام رابطه جنسی از درد و آزار برخوردارید به منظور پیشگیری و بهبود این عارضه به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید.