درد بعد از IVF یکی از نگرانی‌های خانم‌ها است که از این روش کمک باروری استفاده می‌کنند. توجه داشته باشید که بسیاری از افراد بعد از انتقال جنین یا تزریق داروها، احساس درد یا ناراحتی در ناحیه شکم و لگن را تجربه می‌کنند که یک موضوع کاملا طبیعی است اما دانستن علت احتمالی و تشخیص تفاوت بین درد طبیعی و درد هشداردهنده بسیار کمک کننده خواهد بود تا فرد با آرامش بیشتری این مسیر را طی کند و در صورت نیاز، به موقع به پزشک مراجعه نماید.
داشتن درد بعد از ای وی اف طبیعی است؟
بله، داشتن درد بعد از ای وی اف (IVF) تا حدی طبیعی است. بسیاری از خانم‌ها بعد از تخمک‌گیری یا انتقال جنین دچار درد خفیف یا گرفتگی در ناحیه شکم و لگن می‌شوند که به طور معمول مشابه دردهای قاعدگی است.
این حالت اغلب به دلیل تغییرات هورمونی، تحریک تخمدان‌ها یا حتی لانه‌گزینی جنین ایجاد می‌شود. اما اگر درد شدید، طولانی‌مدت یا همراه با علائمی مثل ورم زیاد، تنگی نفس یا خونریزی شدید بود لازم است تا حتما هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد.
علت داشتن درد بعد از IVF
واقعیت این است که بروز درد خفیف در روزهای پس از انتقال جنین یا تزریق داروها اغلب طبیعی است، اما گاهی شدت یا نوع درد می‌تواند نشانه نیاز به بررسی پزشکی باشد. که از مهم‌ترین دلایل آن به شرح زیر است:
تاثیر داروهای هورمونی
داروهایی که در طی فرآیند IVF استفاده می‌شوند باعث تحریک تخمدان‌ها و تغییرات هورمونی گسترده در بدن می‌شود. که در واقع این تغییرات می‌توانند احساس درد، حساسیت یا ورم در ناحیه لگن و شکم را به همراه داشته باشد. اما توجه داشته باشید که این دردها موقتی بوده و با تنظیم هورمون‌ها به طبع کمتر می‌شود.
فرآیند تخمک‌گیری
در مرحله تخمک‌گیری، سوزن‌های باریک از طریق واژن وارد تخمدان می‌شوند تا تخمک‌ها جمع‌آوری گردند. این کار می‌تواند منجر به درد یا گرفتگی عضلانی خفیف در روزهای بعد شود. توجه داشته باشید که بسیاری از خانم‌ها درد مشابه درد قاعدگی را تجربه می‌کنند که بعد از چند روز بهبود می‌یابد.
انتقال جنین
انتقال جنین به رحم بدون درد جدی انجام می‌شود، اما برخی خانم‌ها پس از آن دچار کمی گرفتگی یا فشار در ناحیه شکم می‌شوند. این حالت به دلیل تحریک بافت رحم یا واکنش طبیعی بدن به این فرآیند باشد و اغلب طی مدت کوتاهی برطرف می‌شود.
سندرم تحریک بیش از حد تخمدان
در مواردی که تخمدان‌ها بیش از حد به داروها پاسخ دهند، سندرم تحریک تخمدان ایجاد شود. این وضعیت باعث درد شکمی شدید، ورم و حتی تجمع مایع در شکم را به همراه خواهد داشت. برخلاف دردهای معمولی، این حالت نیازمند بررسی فوری پزشکی است تا از عوارض جدی پیشگیری شود.
لانه‌گزینی جنین
یکی دیگر از دلایل درد خفیف بعد از IVF، فرآیند لانه‌گزینی جنین در دیواره رحم است. این درد خفیف و گذرا بوده و می‌تواند همراه با لکه‌بینی خفیف باشد. چنین حالتی در بسیاری از خانم‌ها نشانه‌ای مثبت از موفقیت IVF محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید: مراقبت‌های بعد از IVF برای مادران
درد بعد از ای وی اف چقدر است؟
درد بعد از ای وی اف خفیف تا متوسط است و بیشتر شبیه دل‌درد یا گرفتگی‌های دوران قاعدگی احساس می‌شود. شدت درد به شرایط فرد، تعداد تخمک‌های برداشت‌شده و واکنش بدن به داروهای هورمونی بستگی دارد.
در بیشتر خانم‌ها این درد طی چند ساعت تا چند روز کاهش پیدا می‌کند. اگر درد شدید، مداوم یا همراه با علائمی مانند نفخ زیاد، تهوع، تنگی نفس یا خونریزی باشد، لازم است فوراً با پزشک مشورت شود.
روش‌های کاهش درد بعد از IVF
بعد از درمان ناباروری با IVF بعضی خانم‌ها دچار درد یا گرفتگی شکم می‌شوند که در بیشتر موارد طبیعی و موقتی است. با این حال رعایت چند نکته می‌تواند شدت درد را کمتر کرده و باعث آرامش بیشتر شود از مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:
- استراحت کافی در روزهای اول و پرهیز از فعالیت‌های سنگین برای کمک به ریکاوری بدن
- استفاده از کمپرس گرم یا سرد روی شکم برای کاهش گرفتگی و دردهای خفیف
- مصرف مایعات فراوان و آب برای بهبود گردش خون و کاهش نفخ
- داشتن تغذیه سبک و سالم همراه با میوه و سبزیجات و پرهیز از غذاهای نفاخ
- انجام فعالیت‌های ملایم مثل پیاده‌روی کوتاه برای بهبود جریان خون و کاهش درد
- مصرف مسکن‌های ایمن تنها با نظر پزشک در صورت شدت یافتن درد
سوالات متداول درد بعد از IVF
اغلب دردها طی چند ساعت تا چند روز برطرف می‌شوند، اما اگر بیش از یک هفته ادامه داشت بهتر است بررسی پزشکی انجام شود.
وقتی همراه با علائمی مثل ورم زیاد شکم، خونریزی شدید، تنگی نفس یا تهوع شدید باشد، نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.
این درد خفیف تا متوسط است اما در صورتی که درد شدید یا غیرقابل تحمل شود باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
در نهایت…
به طور کلی درد بعد از IVF موضوعی شایع اما اغلب موقتی است و در بیشتر موارد نشانه خطرناک محسوب نمی‌شود. این درد می‌تواند ناشی از داروها، تخمک‌گیری یا حتی لانه‌گزینی جنین باشد. آگاهی از تفاوت بین درد طبیعی و درد هشداردهنده، به خانم‌ها کمک می‌کند با آرامش بیشتری این مسیر را طی کنند. در صورت بروز درد شدید یا همراهی با علائمی غیرعادی، مراجعه سریع به پزشک بهترین راه برای جلوگیری از عوارض احتمالی است.