پارگی کیست تخمدان

پارگی کیست تخمدان یک وضعیت اورژانسی است و زمانی رخ می‌دهد که کیست موجود در تخمدان به دلایل مختلف پاره شده و مایع آن به داخل شکم نشت می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث درد شدید و ناگهانی، خونریزی داخلی و گاهی علائم شوک شود. پارگی کیست در اثر فعالیت‌های شدید، ورزش سنگین یا حتی بدون هیچ علت مشخصی رخ می‌دهد ولی تشخیص به موقع و درمان مناسب اهمیت بالایی دارد، زیرا در صورت عدم رسیدگی عوارض جدی را به همراه خواهد داشت.

اگر کیست تخمدان بترکد چه میشود

اگر کیست تخمدان بترکد، عوارض و علائم مختلفی را از خود نشان می‌دهد. در اینجا به چند نکته کلیدی اشاره می‌کنم:

1. درد شدید و ناگهانی در ناحیه پایین شکم، به‌ویژه در یک سمت
2. تورم و حساسیت در ناحیه شکم
3. خونریزی غیرطبیعی واژینال
4. احساس ضعف یا سرگیجه که می‌تواند به دلیل خونریزی داخلی باشد.
5. تهوع و استفراغ به دلیل درد شدید
6. افزایش ضربان قلب و افت فشار خون در صورت خونریزی زیاد

کیست هموراژیک جسم زرد، ممکن است در مرحله ای لوئتال سیکل قاعدگی تشکیل شود. اتساع سریع کپسول تخمدان و یا در صورت بروز پارگی وجودخون در حفره ای صفاتی، عامل ایجاد درد حاد است.

گاهی اوقات نئوپلاسم های کیستیک تخمدان یا توده های التهابی تخمدان مانند اندومتریوماها یا آبسه ها، دچار نشت یا پارگی نمی‌شوند. در موارد نه چندان نادر، سابقه ای از کیست درموئید یا اندومتریوما که هنوز با جراحی برداشته نشده است وجود دارد.

اگر کیست داخل رحم بترکد چه می شود

پارگی کیست داخل رحم (که اغلب به تخمدان اشاره دارد) می‌تواند منجر به علائم و عوارض مختلفی شود. در صورت پارگی، مایع داخل کیست به ناحیه حفره شکم نشت کرده و باعث ایجاد درد شدید و ناگهانی در شکم به‌خصوص در یک طرف می‌شود. بسته به مقدار خونریزی و وضعیت انعقادی بدن احتمال دارد تورم شکمی، حساسیت و حتی خونریزی واژینال غیرطبیعی نیز رخ دهد.

پارگی کیست داخل رحم یا تخمدان، به‌ویژه اگر باعث خونریزی داخلی شود، می‌تواند منجر به سرگیجه، افت فشار خون و حتی علائم شوک شود که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد.

علل پارگی کیست تخمدان

علل پارگی کیست تخمدان شامل عوامل مختلفی است که می‌توانند منجر به فشار یا تغییرات در کیست شده و احتمال پارگی را افزایش دهند:

1. فعالیت‌های جسمی شدید مانند ورزش سنگین یا رابطه جنسی که فشار زیادی بر تخمدان‌ها وارد می‌کند.
2. اندازه بزرگ کیست؛ هرچه کیست بزرگ‌تر باشد، خطر پارگی آن بیشتر است.
3. ضربه به شکم که هنگام افتادن یا حادثه رخ می‌دهد.
4. تغییرات هورمونی در طول سیکل قاعدگی، به‌ویژه در مرحله لوتئال.
5. اختلالات انعقادی خون که احتمال خونریزی در کیست را افزایش می‌دهد.

هر کدام از این عوامل می‌تواند پارگی کیست را تحریک کند و علائمی مانند درد شدید و خونریزی را به همراه داشته باشد.

تشخیص پارگی کیست تخمدان

تشخیص پارگی کیست تخمدان و نوع کیست پاره شده، با وجود تست های خونی و سونوگرافی ترانس واژینال تایید می شود. تست حاملگی، شمارش کامل سلول های خونی و در صورت وجود هر عارضه ای به تعیین گروه خونی و غربالگری خون، درخواست می شود.

لکوسیتوز شایع نیست. اگر  خونریزی فعال وجود داشته باشد، هماتوکریت کاهش می یابد. اگر سونوگرافی در دسترس نباشد باعث  ظاهر شدن ماهیت مایع داخل صفاتی خواهد شد. توصیه می شود که جهت درمان این عارضه بهتر است که به بهترین متخصص زنان در غرب تهران مراجعه شود تا از پیشروی جلوگیری به عمل آورد.

پیشگیری از پارگی کیست تخمدان

پیشگیری از پارگی کیست تخمدان با رعایت چند نکته می‌تواند احتمال وقوع این وضعیت را کاهش دهد:

چکاپ‌های منظم

بررسی منظم تخمدان‌ها و کیست‌های احتمالی توسط سونوگرافی و معاینات دوره‌ای به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از رشد بیش از حد کیست کمک می‌کند.

مدیریت فعالیت‌های جسمی

از ورزش‌های سنگین و فعالیت‌های جسمی شدید که می‌تواند باعث فشار بر تخمدان‌ها شود خودداری کنید.

رعایت احتیاط در دوره قاعدگی

به دلیل تغییرات هورمونی در این دوره، فعالیت‌های پرخطر و شدید را محدود کنید.

تنظیم هورمون‌ها

در صورت نیاز و با مشورت پزشک، استفاده از داروهای تنظیم‌کننده هورمون می‌تواند در جلوگیری از تشکیل کیست‌های بزرگ مؤثر باشد.

مصرف داروها طبق تجویز پزشک

برخی داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری به کاهش خطر تشکیل کیست‌های عملکردی کمک می‌کنند.

با رعایت این توصیه‌ها و توجه به تغییرات بدن، می‌توان خطر پارگی کیست تخمدان را کاهش داد.

درمان پارگی کیست تخمدان

درمان پارگی کیست تخمدان به شدت علائم و وضعیت بیمار بستگی دارد ولی از مهم ترین روش های درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اگر پارگی کیست باعث درد خفیف و بدون خونریزی داخلی باشد، استراحت، مصرف مایعات و مسکن‌های خفیف تحت نظر پزشک می‌تواند کافی باشد.
• برای کاهش درد و التهاب، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن تجویز می‌شود.
• در صورت خونریزی شدید نیاز به دریافت مایعات و گاهی انتقال خون می‌باشد.
• اگر خونریزی شدید یا علائم شوک وجود داشته باشد یا خطر پیچ‌خوردگی تخمدان باشد، جراحی لاپاراسکوپی یا لاپاروتومی برای برداشتن کیست یا ترمیم تخمدان انجام می‌شود.
• برای پیشگیری از تشکیل کیست‌های جدید، ممکن است پزشک داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری را تجویز کند.