اندومتریوز عمدتا در خانم هایی که در سنین باروری هستند یافت می شود، اما در نوجوانان و زنان یائسه تحت هورمون درمانی جایگزین نیز گزارش شده است. داشتن مشکلات باروری یکی از عوارض اندومتریوز است. اما برخی افراد نیز پس از برداشتن بافت مشابه آندومتر با جراحی توانسته اند باردار شوند. علاوه بر این موارد دیگری را نیز می توان جزو عوارض آندومتریوز دانست که در ادامه به توضیحات بیشتری در این باره می پردازیم با ما همراه باشید.
عوامل خطر ساز اندومتریوز
به طور کلی مشکل آندومتریوز سال ها پس از شروع چرخه قاعدگی آغاز می شود و ممکن است که همراه با درد باشد. آگاهی از عوامل خطر آندومتریوز می تواند در تشخیص به موقع و اقدام برای درمان آن به شما کمک کند. از جمله عوامل خطر آندومتریوز عبارتند از:
سن
زنان در هر سنی در معرض خطر ابتلا به اندومتریوز هستند. این بیماری بیشتر زنان را در سنین 30 و 40 سالگی تحت تاثیر قرار می دهد، اما علائم می تواند از بلوغ شروع شود.
ژنتیک و سابقه خانوادگی
اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به اندومتریوز است، با پزشک خود مشورت کنید. با توجه به سابقه پزشکی ابتلا به این بیماری، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری برای شما بیشتر باشد.
سابقه بارداری
بارداری ممکن است به طور موقت علائم اندومتریوز را کاهش دهد. زنانی که بچه دار نشده اند در معرض افزایش خطر ابتلا به این بیمیاری آندومتریوز هستند. با این حال خطر ابتلا به اندومتریوز هنوز هم می تواند در زنانی که بچه دار شده اند وجود داشته باشد.
سابقه قاعدگی
در صورتی که مشکلاتی از قبیل قاعدگی کوتاه تر، دوره های سنگین تر و طولانی تر، قاعدگی که از سنین پایین شروع می شود را مشاهده کردید با متخصص زنان مشورت کنید. این عوامل ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهند.
اندومتریوز و سرطان
مطالعات نشان می دهند که خطر سرطان ها و یا کیست تخمدان در زنان مبتلا به اندومتریوز افزایش می یابد. اما این میزان تاثیر بسیار کم است. شواهد نشان می دهند که این ارتباط محدود به سرطان تخمدان از نوع هیستولوژیک سلول شفاف و اندومتریوئید است.
نظریه ای کاشته شدن، براساس این فرضیه استوار است که اندومتریوز از کاشته شدن یا لانه گزینی سلول های اندومتر به علت پس زدن خون قاعدگی از لوله های رحم در طی خونریزی قاعدگی، ناشی می شود.داده های بالین و تجربی قابل ملاحظه ای وجود دارند که از این نظریه حمایت می کنند. حضور سلول های اندومتر در مایع صفاق که بر قاعدگی دلالت دارد در اکثر زنان در طی مرحله ای خونریزی و یا اوایل مرحله ای فولیکولی گزارش شده است و این سلول ها را می توان در محیط آزمایشگاهی کشت داد. اندومتریوز بیشتر از همه در قسمت های لگن یافت می شود. فرضیه ای رفلاکس خون قاعدگی همراه با جریان راست گرد مایع صفاقی، علت جاگیری غالب اندومتریوز در سمت چپ حفره ای لگن دیده می شود.
افزایش دادن قاعدگی که از طریق مسدود کردن مجرای خروجی مایع قاعدگی از رحم صورت می گیرد، با افزایش میزان بروز اندومتریوز در زنان و با بو همراه خواهد بود. خانم هایی که فواصل بین قاعدگی های آنان کوتاهتر و مدت خونریزی قاعدگی آنان بیشتر است، با احتمال بیشتری دچار قاعدگی رتروگراد می شوند و در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اندومتریوز تخمدان، ممکن است ناشی از قاعدگی رتروگراد یا جریان لنفاتیک از رحم به تخمدان باشد.
جراحی اندومتریوز
در این مقاله به توضیح جامع و مفصل پیرامون جراحی اندومتریوز پرداخته شده است، جهت کسب اطلاعات بیشتر بهتر است که این متن را تا انتها مطالعه نمایید.
اندومتریوز همان غدد آندومتریال می باشد که در بیرون رحم و آندومتر و عضله رحم رشد کرده است. اغلب اوقات این غدد در لگن رخ می دهد و در آنجا رشد می کند. ممکن است در هر جایی از دستگاه تناسلی خانم ها اتفاق بیفتد جز ناحیه طحال، این عارضه همراه با خونریزی و قاعدگی دردناک می باشد.
درمان اندومتریوز
راههای درمان اندومتریوز عبارتند از:
ضایعات سطحی اندومتریوزی تخمدانی را می توان تبخیر کرد. درمان کیست های اندومتریوزی تخمدان با عمل جراحی، مورد اختلاف نظر است. اندیکاسیون اصلی برای تخریب اندومتریوما، کسب اطمینان از بدخیم نبودن آن است. رویکرد لاپاراسکوپیک برای درمان اندومتریوما، بر رویکرد لاپاروتومی ترجیح داده می شود. متداول ترین رویکرد برای درمان اندومتریومای تخمدانی، اکسیزیون کپسول کیست و یا درناژ دیواره کیست است. اندومتریوماهای کوچک تخمدانی که اغلب با قطر کمتر از 3 سانتی متر را می توان با درناژ درمان نمود.اندومتریوهای بزرگتر از 3 سانتی متر را باید به طور کامل خارج کرد. در مواردی که اکسیزیون از نظر تکنیکی بدون خارج کردن بخش بزرگی از تخمدان دشوار است، باید روش سه مرحله ای مدنظر قرار گیرد.
پیامدهای درمان اندومتریوز کدام است؟
اگرچه حتی وجود یک دهم بافت تخمدان برای حفظ عملکرد تخمدان و قدرت باروری کافی است (حداقل برای مدتی) نگرانی فزاینده ای در این زمینه وجود دارد که سیستکتومی تخمدان همراه با خارج ساختن یا تخریب بافت طبیعی تخمدان، ممکن است ذخایر تخمدان و همچنین قدرت باروری را کاهش دهد. جراحی در درمان اندومتریوز دارای قطر 3 سانتی متر، در مقایسه با درناژ و تخریب، با پیامد بهتری از نظر عود اندومتریوز و عود علائم درد همراه است و نیز در زنانی که قبلا دچار کاهش باروری بوده و یا بعدا دچار سقط خود به خود شده اند، پیامد بهتری دارد. لاپاراسکوپی دیواره کیست اندومتریوز در مقایسه با جراحی و عوارض اندومتریوز، با کاهش میزان عود علائم دیس منوره، درد لگنی غیر مرتبط با قاعدگی، میزان عود اندومتریوز و نیاز به جراحی بعدی همراه بوده است. در زنانی که تحت جراحی اندومتریوز قرار گرفته اند در مقایسه با خانم هایی که تحت جراحی تخریبی قرار گرفته اند، پاسخ فولیکولی تخمدان به تحریک گنادوتروپین افزایش می یابد.
چکیده مطلب
درمان اندومتریوز نیاز به هیچ گونه آمادگی خاصی قبل از عمل ندارد و ممکن است که متخصص زنان و زایمان و نازایی برخی از آزمایشات و تصویر برداری هایی را تجویز نماید. ممکن است که از برخی کاتترهای ادراری برای دسترسی راحت تر به انتهای حالب قرار گیرد تا از انسداد آن ناحیه جلوگیری به عمل آورده باشد.
برای جراحی اندومتریوز حتما باید به متخصص زنان و زایمان و نازایی حاذق و باتجربه مراجعه شود زیرا در صورتی که پزشک آماتور باشد، امکان رخداد برخی عوارض در حین عمل وجود دارد که مهم ترین آن را می توان به سوراخ شدگی روده یا پریتونیت اشاره نمود.