مسمومیت در حاملگی

مسمومیت در حاملگی یا پره اکلامپسی،نوعی ناهنجاری و اختلال در فشار خون می باشد که عملکرد کلیه و دستگاه عصبی مرکزی را تحت الشعاع قرار می دهد و از هفته 20 بارداری تا روز 7 پس از زایمان خواه زایمان طبیعی یا زایمان سزارین باشد، در مادر اتفاق می افتد.

پره اکلامپسی چیست؟

افزایش فشار خون بعد از هفته 20 به همراه پروتئینوری که حداقل در دو نوبت ادرار تصادفی به فاصله 4-6 ساعت گرفته شده و میزان آن به شدت بیماری بستگی دارد. نتایج ممکن است از +1 (خفیف) تا +2 (شدید) یا +3 (بسیارشدید) متغیر باشد.

پروتئینوری، علامت دیررس پره اکلامپسی است. پروتئینوری +1 بدست آمده از دو یا بیش از دو نمونه جداگانه که به فاصله حداقل 6 ساعت از هم گرفته شده است باید با جمع آوری ادرار 24 ساعته پیگیری شود.

جمع آوری ادرار 24 ساعته به منظور بررسی پروتئین و کلیرانس کراتینین، عملکرد واقعی تر کلیه را نشان می دهد.

علت مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی چیست ؟

علت پره‌ اکلامپسی هنوز به طوردقیق مشخص نشده است، امادلایل زیر می توانند مادر را در معرض این بیماری قرار دهند:

• انقباض عروق
• تغذیه‌ی نامناسب
• ژنتیک
• دیابت در بارداری
• بیماری‌های کلیوی
• اضافه وزن بیش از حد
• بارداری اول
• بارداری‌های چند قلویی
• سن مادر کمتر از 18 سال و یا بیشتر از 35 سال

اکلامپسی چیست؟

اگر تشنج به پره اکلامپسی اضافه شود، اکلامپسی در بیمار رخ می دهد. اهمیت پره اکلامپسی در این است که در عوارض جنینی (نارسایی رحمی – جفتی- زایمان زودرس و دکولمان جفت) و مادری (التهاب CNS  ثانویه به ادم مغزی، وازواسپاسم، کاهش پرفیوژن کلیه، درمان با سولفات منیزیم و داروهای ضد فشار خون، و دکولمان جفت) آن است.

علائم مسمومیت بارداری

• التهاب در صورت
• پف اطراف چشم
• التهاب ناگهانی دست، پا یا زانو
• افزایش ناگهانی وزن بدن (یا افزایش وزن بیشتر از 2 کیلوگرم در یک ماه) می‌شود.
• فشار خون بالا به همراه پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار) است.

• سردرد شدید و مزمن
• سرگیجه
• اختلالات بینایی  شامل دوبینی، تاری دید و…
• درد شدید و یا حساسیت به لمس در قسمت فوقانی شکم
• حالت تهوع و استفراغ

تشخیص مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی

اختلالات هیپرتانسیو بارداری می تواند بدون هیچ گونه یا با پیشرفت تدریجی نشانه های بیماری اتفاق بیفتد. چون هنوز علت بیماری ناشناخته است و روش های اثبات شده ای که بتواند از آن جلوگیری کند در دسترس نیست، تشخیص زودرس بیماری به منظور جلوگیری از عوارض خطرناک مادری و جنینی ضروری است. یکی از این استراتژی ها،شناسایی گروه های خطر در طی ویزیت های پره ناتال است.

برای تشخیص این بیماری در طی ویزیت ها پزشک متخصص زنان آزمایشاتی را برای مادر تجویز می کند که عبارتند از :

• آزمایش پروتئین در ادرار
• اندازه گیری فشار خون مادر
• سنجش سطح پلاکت های خون
• اختلال در بینایی یا مشکلات کلیوی
• بررسی ریه ها برای بررسی تجمع مایع اضافی در ریه ها

همچنین آزمایش خون و سونوگرافی جنین نیز انجام می شود.

را های درمان مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی

باید بدانید که تنها راه درمان پره اکلامپسی زایمان می باشد. بر اساس رشد جنین، هفته بارداری و شدت پره اکلامپسی پزشک متخصص زنان و زایمان زمان احتمالی بارداری را تعیین می‌کند. در صورتی که رشد جنین مناسب باشد و مادر در هفته 37 بارداری یا بیشتر باشد، القاء زایمان یا سزارین انجام می‌شود. این روش در واقع از عوارض جبران ناپذیری که پره اکلامپسی شدید در پی دارد، جلوگیری می کند.

اگر شدت بیماری خفیف باشد و مدت زمان زیادی تا زایمان باقی مانده باشد، می توان تا زمانی که جنین به اندازه کافی رشد کند، صبر کرد. برای درمان این عارضه رعایت نکات زیر می تواند تا حدی زیادی کمک کننده باشد

• استراحت و خوابیدن به پهلو چپ
• مصرف داروهای کاهنده فشارخون طبق دستور پزشک
• پیگیری دقیق ضربان قلب جنین
• انجام سونوگرافی‌های مکرر
• آزمایش ادرار و خون
• دارو درمانی برای پیشگیری از تشنج
• تزریق استروئید برای کمک به رشد ریه‌های جنین

علائم این بیماری معمولا طی یک تا شش هفته پس از زایمان از بین می‌رود، اما ممکن است در برخی موارد کمی بیشتر طول بکشد.

پیشگیری از مسمومیت بارداری

باید بدانید که هیچ روش پیشگیری برای جلوگیری ازاین عارضه وجود ندارد. بنابراین تا می توانید مصرف نمک را در رژیم ‌غذایی خود کاهش دهید. معمولا پزشک در معاینات بارداری، به طور مداوم وزن، فشار خون و ادرار مادر بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر مسمومیت بارداری زودتر تشخیص داده شود مشکلات آن نیز کمتر خواهد بود.​

کلام آخر

مسمومیت حاملگی یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است، که حدود 5 درصد خانم‌ها در دوران بارداری ان را تجربه می کنند . همان طور که می دانید سلامت مادر و جنین در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد. در صورتی که به این عارضه مبتلا شده اید برای کاه فشارخون بارداری حتما با پزشک خود مشورت کنید تا راهکارهای موثر در این زمینه به شما ارائه شود.