تاثیرات برداشتن تخمدان در زنان

برداشتن تخمدان یکی از جراحی‌های مهم خانم‌ها است که آن هم به دلایل پزشکی خاص انجام داده می‌شود و می‌تواند نقش قابل‌توجهی در بهبود سلامت فرد داشته باشد. این جراحی را برای درمان مشکلاتی مانند کیست‌های بزرگ، تومورهای تخمدان، آندومتریوز یا حتی پیشگیری از سرطان انجام می‌دهند اما تصمیم به انجام این عمل، نیاز به بررسی دقیق و مشاوره با متخصص دارد تا بهترین نتیجه حاصل شود. در ادامه به مهم‌ترین دلایل انجام عمل، مراحل و مراقبت‌های بعد از برداشتن تخمدان صحبت می‌کنیم.

کار تخمدان چیست

تخمدان یکی از اندام‌های اصلی دستگاه تناسلی زنانه است که نقش‌های حیاتی در بدن دارد، مهم‌ترین وظیفه تخمدان تولید تخمک برای باروری است علاوه بر آن تخمدان‌ها هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون را ترشح می‌کنند که در تنظیم چرخه قاعدگی، سلامت رحم و حفظ تعادل هورمونی بدن نقش دارند. به طور خلاصه، تخمدان‌ها هم در باروری و هم در تنظیم عملکردهای هورمونی بدن تاثیر مستقیم دارند.

علت برداشتن تخمدان

در برخی شرایط پزشکی، پزشک شاید تصمیم به برداشتن یک یا هر دو تخمدان بگیرد در واقع این تصمیم زمانی گرفته می‌شود که ادامه وجود تخمدان‌ها سلامت فرد را به خطر بیافتد یا باعث بروز علائم شدید شود. از مهم‌ترین علت‌های انجام این عمل عبارتند از:

• وجود کیست‌های بزرگ یا مکرر که با درمان دارویی بهبود نمی‌یابند.
• تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در تخمدان
• آندومتریوز شدید که موجب درد و آسیب به بافت‌های اطراف می‌شود.
• عفونت‌های مزمن لگنی که به تخمدان‌ها آسیب رسانده‌ است.
• پیشگیری از سرطان تخمدان در خانم‌هایی که سابقه خانوادگی قوی این بیماری دارند.
• پارگی یا پیچ‌خوردگی تخمدان که جریان خون را مختل کرده از همین رو نیاز به جراحی فوری دارد.

برداشتن تخمدان در خانم‌ها چه تاثیراتی دارد؟

برداشتن تخمدان اثرات متعددی بر بدن و روحیه خانم‌ها دارد در واقع شدت این تغییرات به سن و وضعیت هورمونی فرد بستگی دارد. کاهش سطح هورمون‌های زنانه گرگرفتگی، تعریق شبانه و تغییرات خلقی را به همراه خواهد داشت و در صورتی که هر دو تخمدان برداشته شوند قاعدگی متوقف شده و احتمال بروز یائسگی زودرس هم افزایش می‌یابد.

توجه داشته باشید که حذف کامل تخمدان‌ها هم می‌تواند توانایی بارداری طبیعی را از بین ببرد، برخی خانم‌ها پس از عمل دچار احساس افسردگی، اضطراب یا کاهش میل جنسی می‌شوند در بلندمدت نیز کمبود استروژن می‌تواند خطر پوکی استخوان و مشکلات قلبی را افزایش دهد.

جراحی برداشتن تخمدان چگونه انجام می‌شود؟

جراحی برداشتن تخمدان یکی از عمل‌های تخصصی خانم‌ها است که بسته به شرایط بیمار می‌تواند به‌صورت باز یا عمل لاپاراسکوپی انجام شود. از جمله مراحل انجام جراحی عبارتند از:

آماده‌سازی قبل از عمل

پیش از جراحی، بیمار باید تحت بررسی‌های دقیق مانند آزمایش خون، سونوگرافی و مشاوره با متخصص زنان قرار بگیرد، پزشک درباره نوع بیهوشی، نحوه انجام عمل و مراقبت‌های بعد از آن توضیح می‌دهد همچنین از بیمار خواسته می‌شود شب قبل از عمل چیزی نخورد و داروهای خاصی را طبق دستور مصرف کند یا حتی قطع کند.

آماده‌کردن بیمار

در این مرحله، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد تا هیچ دردی احساس نکند، سپس پوست شکم تمیز و ضدعفونی می‌شود. پزشک با توجه به روش انتخاب‌شده ابزارهای مورد نیاز را آماده کرده و برش اولیه را ایجاد می‌کند. در تمام طول عمل، علائم حیاتی بیمار به‌طور دقیق بررسی می‌شود.

انجام جراحی (باز یا لاپاراسکوپی)

در روش باز، جراح برشی در پایین شکم ایجاد کرده و تخمدان را به‌صورت مستقیم خارج می‌کند، اما در روش لاپاراسکوپی، چند برش کوچک برای ورود دوربین و ابزارهای ظریف ایجاد می‌شود. به طور معمول این روش با درد کمتر، دوره نقاهت کوتاه و جای زخم کوچکتری همراه است. توجه داشته باشید که انتخاب روش به وضعیت سلامتی بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد.

بستن محل جراحی

پس از خارج کردن تخمدان، پزشک محل عمل را بررسی می‌کند تا خونریزی وجود نداشته باشد، سپس بافت‌ها به‌صورت لایه‌لایه بخیه زده می‌شوند. در روش لاپاراسکوپی، بخیه‌ها بسیار کوچک هستند و اغلب به سرعت بهبود می‌یابند پس از اتمام عمل، بیمار به بخش ریکاوری منتقل می‌شود تا وضعیت عمومی‌ هم بررسی شود.

برداشتن تخمدان چه عوارضی دارد

جراحی برداشتن تخمدان، هرچند در بسیاری از موارد برای حفظ سلامت فرد ضروری است، اما می‌تواند با برخی عوارض جسمی و هورمونی همراه باشد. نوع و شدت این عوارض به سن بیمار، وضعیت هورمونی و تعداد تخمدان‌های برداشته‌شده بستگی دارد. این عوارض عبارتند از:

عوارض برداشتن یک تخمدان

برداشتن یک تخمدان تاثیر زیادی بر عملکرد بدن ندارد، زیرا تخمدان دیگر می‌تواند تا حد زیادی وظیفه تولید تخمک و هورمون‌ها را بر عهده بگیرد. با این حال، ممکن است تعادل هورمونی کمی دچار نوسان شود و چرخه قاعدگی برای مدتی نامنظم گردد. در برخی موارد، کاهش میل جنسی یا تغییرات خلقی خفیف نیز دیده می‌شود، اما اغلب بدن پس از مدتی با شرایط جدید سازگار می‌شود.

عوارض برداشتن تخمدان چپ

برداشتن تخمدان چپ از نظر عملکردی تفاوت خاصی با تخمدان راست ندارد، اما در برخی افراد به دلیل چسبندگی یا آسیب بافتی در ناحیه لگن، درد در سمت چپ شکم یا احساس سنگینی در آن ناحیه ایجاد خواهد شد. در صورت سالم بودن تخمدان راست، تخمک‌گذاری و ترشح هورمون‌ها بدون مشکل ادامه می‌یابد و باروری به طور کامل از بین نمی‌رود.

عوارض برداشتن تخمدان راست

تخمدان راست فعالیت بیشتری نسبت به تخمدان چپ دارد، بنابراین برداشتن آن احتمال دارد در برخی خانم‌ها تاثیر محسوسی بر نظم قاعدگی یا تخمک‌گذاری داشته باشد. با این حال، تخمدان چپ می‌تواند تا حدی این کمبود را جبران کند. علائمی مانند گرگرفتگی، نوسانات خلقی یا کاهش انرژی به طور موقتی بروز می‌کنند که با تنظیمات هورمونی و مراقبت پزشکی قابل کنترل هستند.

در نهایت…

برداشتن تخمدان یک تصمیم درمانی مهم است که باید با بررسی دقیق و مشاوره تخصصی انجام شود، این جراحی از بروز بیماری‌های جدی مانند سرطان یا عفونت‌های شدید جلوگیری می‌کند، اما گاهی با تغییرات هورمونی و عوارض موقت همراه است. پس آگاهی از مراحل جراحی، مراقبت‌های بعد از عمل و تأثیرات احتمالی آن کمک می‌کند تا بیمار با آمادگی جسمی و روحی بیشتری این مسیر را طی کند و روند بهبودی به شکل مطلوب‌تری پیش برود.