جراحی اندومتریوز از روش‌های موثر برای کاهش دردهای شدید لگنی و بهبود باروری در خانم‌های مبتلا به این بیماری است. پس اگر ماه‌ها یا حتی سال‌هاست با دردهای مزمن، قاعدگی‌های دردناک یا نازایی دست‌وپنجه نرم می‌کنید، شاید اندومتریوز علت اصلی آن باشد. در این مقاله بررسی می‌کنیم که جراحی چه زمانی توصیه می‌شود، چگونه انجام می‌شود و نیاز له چه مراقبت‌هایی دارد.
اندومتریوز چه زمانی نیاز به جراحی دارد؟
اندومتریوز زمانی نیاز به جراحی پیدا می‌کند که علائم بیماری شدید باشد و با درمان‌های دارویی یا غیرجراحی کنترل نشود. در مواردی که درد مزمن لگنی، درد هنگام رابطه جنسی، یا مشکلات باروری بهبود نیابد، جراحی می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
همچنین اگر ضایعات اندومتریوز بزرگ، عمیق یا باعث تشکیل کیست‌های آندومتریوز (اندومتریوما) در تخمدان‌ها شده باشند. جراحی برای حذف این ضایعات ضروری است. علاوه بر تمامی موارد ذکر شده اگر تشخیص دقیق‌تر و نمونه‌برداری بافتی نیاز باشد تا از نوع و میزان بیماری اطمینان حاصل شود انجام جراحی کمک کننده است. البته تمامی موارد ذکر شده با توجه به شرایط فرد و تشخیص پزشک است.
جراحی اندومتریوز برای چه کسانی مناسب نیست؟
همانطور که گفته شد جراحی اندومتریوز یک روش مؤثر برای درمان این بیماری است، اما همه بیماران نمی‌توانند یا نباید تحت این جراحی قرار بگیرند. شرایط جسمی و وضعیت سلامتی هر فرد نقش مهمی در تصمیم‌گیری درباره انجام جراحی دارد. افراد یکه این عمل برای آنها مناسب نیست عبارتند از:
- افرادی که مشکلات شدید قلبی یا ریوی دارند و بیهوشی برای آنها خطرناک است.
- بیماران با عفونت فعال یا التهابی شدید در ناحیه جراحی
- خانم‌های باردار یا در حال آماده شدن برای بارداری در مراحل اولیه
- افرادی که بیماری در مراحل بسیار خفیف است و با درمان دارویی کنترل می‌شود.
- کسانی که به تازگی جراحی بزرگ دیگری انجام داده‌اند و هنوز دوران بهبودی کامل را طی نکرده‌اند.
- بیماران با اختلالات شدید انعقاد خون که احتمال خونریزی در جراحی را افزایش می‌دهد.
نحوه انجام جراحی اندومتریوز
لاپاراسکوپی و لاپاروتومی دو روش جراحی برای درمان اندومتریوز هستند که هر کدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب بستگی به شدت بیماری، وضعیت بیمار و نظر جراح دارد.
لاپاراسکوپی
این روش جراحی کم‌تهاجمی با استفاده از برش‌های کوچک و دوربین ظریف انجام می‌شود. جراح از طریق چند برش کوچک در شکم ابزارهای مخصوص را وارد کرده و ضایعات اندومتریوز را مشاهده و حذف می‌کند. جراحی لاپاراسکوپی به دلیل برش‌های کوچک، درد کمتر، دوره نقاهت کوتاه‌تر و عوارض کمتر نسبت به جراحی باز بسیار محبوب است. همچنین این روش دقت بالایی در شناسایی و درمان ضایعات دارد و برای بسیاری از بیماران اولین گزینه درمانی محسوب می‌شود.
لاپاروتومی
این روش جراحی باز است که در آن برش بزرگی روی شکم داده می‌شود تا دسترسی مستقیم و گسترده‌تری به اندام‌های داخلی فراهم شود. لاپاروتومی در موارد شدید اندومتریوز یا زمانی که لاپاراسکوپی به هر دلیلی قابل انجام نیست، استفاده می‌شود. این روش امکان حذف کامل‌تر ضایعات بزرگ و چسبندگی‌های پیچیده را فراهم می‌کند، اما با دوره نقاهت طولانی‌تر و درد بیشتر همراه است. جراح پس از بررسی کامل بافت‌های درگیر، جراحی را انجام می‌دهد تا بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.
برای دریافت نوبت مشاوره از دکتر لیلا سلطانی بهترین متخصص زنان در غرب تهران با شماره‌های ۰۲۱۴۴۰۳۵۴۳۶ و ۰۹۳۹۷۹۸۱۶۱۶ تماس بگیرید.
نکات مراقبتی بعد از جراحی اندومتریوز
بعد از جراحی اندومتریوز، رعایت نکات مراقبتی نقش بسیار مهمی در بهبودی سریع‌تر و جلوگیری از عوارض احتمالی دارد. پیروی از توصیه‌های پزشکی به شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را از جراحی به دست آورید و درد و ناراحتی کمتری تجربه کنید.
- استراحت کافی داشته باشید و از انجام فعالیت‌های سنگین تا حداقل دو هفته خودداری کنید.
- به تدریج و با اجازه پزشک فعالیت‌های روزمره را افزایش دهید تا بدن شما فرصت بهبودی کامل پیدا کند.
- محل برش‌های جراحی را تمیز و خشک نگه دارید و از خیس شدن یا دستکاری زخم‌ها پرهیز کنید.
- در صورت مشاهده تورم، قرمزی، ترشحات غیرعادی یا درد شدید در ناحیه جراحی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
- مصرف داروهای تجویز شده مانند مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها را دقیق و به موقع انجام دهید.
- تغذیه سالم و آب کافی دریافت کنید تا بدن قوی‌تر شود و روند ترمیم تسریع شود.
- از رابطه جنسی تا زمان اجازه پزشک خودداری کنید تا بافت‌ها فرصت ترمیم داشته باشند.
- برای کنترل درد و ورم می‌توانید از کمپرس یخ طبق دستور پزشک استفاده کنید.
سوالات متداول جراحی اندومتریوز
مانند هر جراحی دیگری، ممکن است عوارضی مثل عفونت، خونریزی یا چسبندگی بعد از جراحی رخ دهد، اما با مراقبت‌های صحیح احتمال این موارد کاهش می‌یابد.
معمولاً دوره نقاهت لاپاراسکوپی ۱ تا ۲ هفته است، اما بسته به شدت جراحی و روش انجام شده ممکن است متفاوت باشد.
بله، حذف ضایعات اندومتریوز می‌تواند شانس بارداری را افزایش دهد، اما نتیجه به شرایط فردی بیمار بستگی دارد.
در نهایت…
جراحی اندومتریوز یک راهکار موثر برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به این بیماری است. این روش به ویژه زمانی کاربرد دارد که درمان‌های دارویی پاسخگو نباشند یا ضایعات گسترده باشند. با انتخاب درست نوع جراحی و مراقبت‌های پس از آن، می‌توان درد را کاهش داد و شانس باروری را افزایش داد. مشورت دقیق با پزشک کلید موفقیت در این مسیر درمانی است.