فریز تخمک جزء روش‌های نوین کمک‌باروری است که به خانم‌ها این امکان را می‌دهد تا توان باروری خود را برای آینده حفظ کنند. آیا می‌دانستید که با بالارفتن سن، کیفیت و تعداد تخمک‌ها هم کاهش می‌یابد؟ در واقع همین موضوع باعث شده بسیاری از خانم‌ها در سنین باروری تصمیم به ذخیره تخمک‌های خود بگیرند تا در زمان مناسب‌تری مادر شوند. در این مقاله، به بررسی مراحل، مزایا، معایب و نکات مهم فریز تخمک می‌پردازیم.
فریز کردن تخمک چیست؟
فریز تخمک یا انجماد تخمک روشی در حوزه‌ی پزشکی باروری است که در آن تخمک‌های خانم در سن جوانی، استخراج و پس از آماده‌سازی در شرایط خاصی فریز (منجمد) می‌شوند تا در آینده برای بارداری استفاده شوند. این روش بیشتر برای خانم‌هایی توصیه می‌شود که به دلایل مختلف می‌خواهند توانایی باروری خود را در آینده حفظ کنند.
- بارداری خود را به دلیل شرایط شغلی یا شخصی به تعویق می‌اندازند.
- درمان‌های پزشکی مثل شیمی‌درمانی که ممکن است به باروری آسیب بزند.
- یا کاهش ذخیره تخمدانی در سنین پایین‌تر
چرا فریز تخمک انجام می‌شود؟
فریز تخمک، راهکاری موثر برای حفظ باروری زنان در شرایط خاص است. دلایل انجام این روش می‌تواند از نگرانی‌های پزشکی تا برنامه‌ریزی‌های شخصی برای بارداری در آینده متفاوت باشد. در ادامه، مهم‌ترین دلایل انجام فریز تخمک را بررسی می‌کنیم:
- بسیاری از خانم‌ها به دلایل تحصیلی، شغلی یا شرایط اجتماعی تصمیم می‌گیرند بارداری را به تعویق بیندازند. در واقع فریز تخمک به آن‌ها این امکان را می‌دهد که تخمک‌های سالم خود را در سنین پایین ذخیره و در آینده از آن استفاده کنند.
- بعضی از درمان‌های سرطان شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی می‌توانند به تخمدان‌ها آسیب بزنند و منجر به ناباروری شوند. در این موارد، فریز تخمک قبل از شروع درمان می‌تواند شانس مادر شدن در آینده را حفظ کند.
- برخی بیماری‌ها مانند آندومتریوز یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک ممکن است در آینده عملکرد تخمدان‌ها را مختل کنند. فریز تخمک قبل از شدت گرفتن بیماری می‌تواند روش موثر برای حفظ باروری باشد.
- برخی خانم‌ها ممکن است در دوران باروری شریک مناسبی برای فرزندآوری نداشته باشند. فریز تخمک به آن‌ها این آزادی را می‌دهد که بدون نگرانی از کاهش قدرت باروری، منتظر زمان مناسب یا فرد مناسب برای تشکیل خانواده بمانند.
- در مواردی که خانم‌ها نیاز به جراحی‌هایی مانند برداشتن تخمدان یا رحم دارند، فریز تخمک پیش از جراحی، فرصتی برای بارداری در آینده فراهم می‌کند. این روش، گزینه‌ای محافظتی برای اطمینان از حفظ توانایی فرزندآوری پس از عمل است.
برای دریافت نوبت از دکتر لیلا سلطانی بهترین متخصص زنان در صادقیه با شماره ۰۹۳۹۷۹۸۱۶۱۶ تماس بگیرید.
آمادگی‌های لازم برای فریز تخمک
آمادگی‌های لازم برای فریز تخمک از اهمیت زیادی برخوردارند، چرا که موفقیت این فرآیند تا حد زیادی به رعایت مراحل پیش از انجام بستگی دارد. پیش از شروع، فرد باید از نظر جسمی، هورمونی و روانی آماده باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود.
✳️ قبل از هر اقدامی باید با یک متخصص زنان مشورت کنید تا شرایط بدنی، سن و تعداد تخمک‌های موجود ارزیابی شود.
✳️ آزمایش‌هایی مانند AMH، FSH و LH برای بررسی ذخیره تخمدان و تعادل هورمونی انجام می‌شود که نتایج آن تعیین می‌کند که آیا شما گزینه مناسبی برای فریز تخمک هستید یا خیر.
✳️ برای بررسی تعداد فولیکول‌های آنترال در تخمدان و وضعیت رحم، سونوگرافی ترانس‌واژینال انجام می‌شود که به متخصص کمک می‌کند برنامه دارویی مناسب را تعیین کند.
✳️ برای بهبود کیفیت تخمک‌ها، بهتر است حداقل یک تا دو ماه قبل از شروع فرآیند، مصرف سیگار و الکل را کنار بگذارید.
✳️ داشتن یک رژیم غذایی سالم و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، و گاهی مصرف مکمل‌هایی مثل فولیک اسید کیفیت تخمک‌ها را افزایش می‌دهد.
✳️فریز تخمک همراه با اضطراب یا استرس است، بنابراین لازم است فرد از قبل درباره مراحل، درصد موفقیت و حتی هزینه‌ها آگاه باشد تا تصمیمی آگاهانه بگیرد.
فریز تخمک بیمه آینده
مراحل فریز تخمک
این فرایند شامل چند مرحله دقیق است که تحت نظر پزشک متخصص انجام می‌شود:
تحریک تخمک گذاری
تخمک گذاری در بدن توسط هورمون‌هایی صورت می‌گیرد که باعث شده تا تخمک‌های نابالغ به تخمک بالغ تبدیل شود تا از این طریق تخمک گذاری انجام شود. در انجماد تخمک، هورمون‌های مصنوعی برای تحریک تخمدان‌ها تزریق می‌شوند تا تعداد بیشتری از فولیکول ها به تخمک بالغ تبدیل شوند.
برای تخمک گذاری ممکن است پزشک داروهای مختلفی را برای بیمار تجویز کند همچنین برای اندازه گیری پاسخ به تحریک تخمدان، آزمایش خون گرفته می‌شود. به طور معمول سطح استروژن بالا و سطح پروژسترون تا زمان تخمک گذاری پایین می آید.
در مراحل بعدی از سونوگرافی بخصوص سونوگرافی واژن برای رشد فولیکول ها و وضعیت بالغ شدن آن ها استفاده می شود.
گرفتن تخمک
در این عمل که بسیار ساده است با استفاده از یک سوزن که از طریق واژن وارد تخمدان‌ها می شود، در حالیکه پزشک تصویر تخمدان‌ها را در دستگاه سونوگرافی می بیند، تخمک‌ها را جمع آوری و به ظرفی منتقل می‌کنند بلافاصله تخمک ها به آزمایشگاه جنین شناسی منتقل می شوند.
نکته: تعداد تخمک‌هایی که جمع آوری می‌شوند با توجه به سن و وضعیت بدن به طور معمول از 5 تا 20 است.
انجماد تخمک
تخمک ها پس از برداشته شدن در آزمایشگاه جنین شناسی زیر دمای صفر درجه منجمد می شوند و در این مرحله از مواد ضد سرطان استفاده می شود تا در سلول ها، بلورهای یخ تشکیل نشود. باید اشاره کنیم که انجاد به چند روش انجام می‌شود که شامل:
انجماد آهسته
در این روش از ماده ضد سرطان با غلظت کم استفاده می شود و بعد از آن درجه حرارت به تدریج کاهش پیدا می کند. این کار باعث کاهش تدریجی متابولیسم تخمک‌ها می شود. سپس غلظت بیشتری از ماده ضد سرطان استفاده می شود.
شیشه سازی
در این روش از غلظت بالای ماده ضد سرطان استفاده می‌شود همچنین سرعت انجماد هم بسیار بالا است تا بلورهای یخ داخل سلول‌ها تشکیل نشود.
عوارض فریز کردن تخمک
اگرچه فریز تخمک روشی ایمن و مؤثر برای حفظ باروری است، اما مانند هر روش پزشکی دیگر شاید با عوارضی همراه باشد. اما به طور معمول این عوارض خفیف و موقتی است، ولی آگاهی از آن‌ها ضروری است.
- استفاده از داروی های باروری تزریقی، می تواند باعث دردناک شدن تخمدان‌ها پس از تخمک گذاری و یا تحریک بیش از اندازه تخمدان‌ها شود. از علائم تحریک بیش از اندازه تخمدان‌ها می توان به درد شکم، استفراغ و اسهال، تهوع و نفخ اشاره کرد.
- بر اساس سن احتمال بروز سقط جنین در خانم‌های سن بالا افزایش می یابد.
- در هنگام عمل جمع آوری تخمک امکان خونریزی، عفونت تناسلی یا آسیب به مثانه و روده یا رگ‌های خونی و خطرات ناشی از بیهوشی عمومی وجود دارد البته این موضوع نادر است.
در نهایت…
در نهایت، فریز تخمک فرصتی ارزشمند برای حفظ باروری در زمان مناسب است. با پیشرفت علم، خانم‌ها می‌توانند بدون نگرانی از کاهش قدرت باروری، برای آینده خود تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری داشته باشند. البته مشاوره با متخصص و بررسی دقیق شرایط جسمی و روانی، نقش کلیدی در موفقیت این مسیر دارد.