مراقبت های بعد از بارداری و زایمان
مراقبت های بعد از بارداری هر چقدر به درستی انجام بگیرد مادر می تواند به درستی از فرزند خود مراقبت کرده و رشد نوزاد خود را تحت کنترل داشته باشد .زنان بعد از گذر کردن از تمامی مراحل مانند مشاوره پیش از بارداری و اقدام به بارداری و همچنین پشت سر گذاشتن تمامی سختی های روحی و فیزیکی دوران بارداری به مرحله زایمان خود رسیدند و با روش های پیشنهادی متخصص زنان و زایمان خود نوزاد خود را به دنیا آوردند حال زمان این است که تمرکز بر روی سلامتی مادر و مراقبت های بعد از بارداری بالا رود .
چرا مراقبت بعد از بارداری اهمیت دارد؟
تنها در صورتی که مادر از سلامتی روانی و جسمانی خوبی برخوردار باشد می تواند از نوازد خود مراقبت کند و به عبارتی سلامتی نوزاد متولد شده در گرو سلامتی مادر خواهد بود.شما می توانید بعد از زایمان خود با متخصص زنان و زایمان خوب مشورت کرده و همچنین از علائم و تغییراتی که بعد از بارداری با ان روبه رو شوید و ممکن است سلامت مادر و نوزاد را تهدید کند آگاهی پیدا کنید. متخصص زنان و زایمان می تواند به شما مشاوره هایی در رابطه با مراقبت های بعد از بارداری بهد تا بعد از مدتی شما بتوانید به زندگی عادی مانند پیش از زایمان برگردید.
بعد از زایمان
ساعت های اولیه بعد از زایمان یکی از مهمترین و در حین حال خطرناک ترین زمان ها برای مادران است زیرا در این مراقبت ها میزان خونریزی و علائم حیاتی بدن وی مانند تنفس ،نبض، دمای بدن و فشار خون اهمیت زیادی دارد .پس از سپری کردن چند روز اول و پس از اینکه مادر همراه نوزاد خود به منزل مرخص می شود مراقبت ها باید آغاز شود .نقاس به شش هفته اول پس ازایمان گفته می شود .
تغییرات بدن مادر بعد از زایمان
- مراقبت از رحم
مهم ترین تغییراتی که مادران بعد از زایمان با آن مواجه می شود تغییرات به وجود امده در رحم و پستان است .رحم بعد از زایمان به حالت اولیه خود بر می گردد و پوشش ضخیمی که درون رحم برای جایگیری رحم به وجود آمده بود به شکل ترشحات خونی و سپس ترشحات قهوه ایی رنگ و با گذشت چند روز به رنگ سفید از واژن بیرون می آید.مدت زمان خارج شدن این ترشحات و خونریزی ها در خانم ها متفاوت بوده و ممکن است با کمی تغییر رخ دهد.برای اینکه از این روند اطمینان حاصل پیدا کنید متخصص زنان و زایمان خود را درجریان بگذارید و با وی مشورت کنید.
از دیگر مواردی که همیشه برای خانم ها سوال پیش می آید که چه مدت بعد از زایمان دوباره دوران قاعدگی آنها آغاز می شود معمولا در مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند تا شش ماه و یا حتی بیشتر قاعدگی رخ نمی دهد اما مادران یکه به هر دلیلی از پستان خود به فرزند خود شیر نمی دهند ممکن است بعد از گدشته یک ماه تا هشت هفته از زایمان قاعدگی اتفاق بیفتد.شاید اولین قاعدگی به طور خونریزی زیاد و یا لخته باشد که جای نگرانی نبوده ولی اگر قاعدگی به همین شکل ادامه پیدا کرد با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید.
- مراقبت از پستان
مادر به دلیل قرار گردفتن در دوره شیر دهی باید به مراقبت از پستان ها و نوک پستان خود بپردازد.در روز های اول بعد از زایمان که شیر تازه در پستان ها ترشح می شود سینه ها سفت و بزرگ و دردناک می شوند و در صورتی که مادر درد داشته باشد نوزاد نمی تواند به راحتی از پستان تغذیه کند و تا زمانی که تخلیه شیر از پستان به شکل کامل نباشد سینه نرم نخواهد شد و حتما باید در معرض مکیدن قوی نوزاد قرار بگیرد.مادر می تواند در این مواقع روی سینه خود کمپرس گرم بگذارد و یا اینکه دوش آب گرم بگیرد و پستان را به آرامی ماساژ بدهد در مواردی که نوزاد قادر به مکیدن نوک سینه نمی باشد مادر باید شیر خود را دوشیده و با قاشق به او بدهد.
به این صورت که مادر باید نوک پستان را تمیز نگاه دارد و روزی یک بار پستان های خود را شسته و آنها را در معرض هوا قرار دهند تا خشک شود .مادران باید در هنگام شیر دهی دقت داشته باشند تا نوزاد تمامی هاله پستان را در دهان خود قرار بدهد و تنها نوک پستان در دهان نوزاد قرار نگیرد با تکرار این حالت نوک پستان زخم می شود مادر برای جلوگیری از این امر می تواند هر بار بعد از تغذیه کودک یک قطره از شیر خود را بر روی نوک سینه قرار بدهد.
مادران باید بسیار مواظب باشند گاهی اوقات با ورود میکروب به مجاری شیر پستان دچار عفونت می شود و همگی و یا بخشی از پستان متورم،قرمز و دردناک می شود که به آن ماستیت می گویند.در زمانی که مادر با ماستیت روبه رو شده است مهم ترین نکته تخلیه شیر پستان است.
- غم و اندوه بعد از زایمان
برخی از مادران پس از گذشت چند روز از زایمان با غم و اندوه فراوانی که دلیل آن را به درستی نمی دانند مواجه می شوند این حس معمولا زودگذر بوده و ممکن است برای برخی از مادران مدت طولانی تری را داشته باشد زیرا اطرفیان و محیطی که مادران در آن قرار گرفته اند می تواند از شدت این عارضه کمتر کند.پیشنهاد می شود با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید و همچنین احساسات و دغدغه هایتان را با همسر و اطرافیان خود در میان بگذارید.
- علائم خطر پس از زایمان
در صورتی که با نشانه های زیر مواجه شدید بهتر است به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و از به وجود آمدن ناهنجاری دیگر پیشگیری لازم را به عمل آورید:
اگر خونریزی ها غیر طبیعی و بیشتر از خونریزی دوره قاعدگی باشد
- تب و لرز
- ورم و درد در قمست بخیه ها
- درد شدید در ساق پا و یا زیر شکم
- خارج شدن ترشحات چرکی و بد بو از واژن
- افسردگی شدید و عدم تمایل به نوزاد
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
- تورم و قرمزی پستان ها